O 28 de setembro de 1928, o científico escocés Alexander Fleming descubriu a penicilina, un antibiótico producido polo fungo Penicillium chrysogenum.A penicilinarevolucionou o mundo da medicina, desenvolvendo un
papel esencial no salvamento da vida de millóns de persoas durante e despois da
Segunda Guerra Mundial pois, aínda que o seu descubrimento tivo lugar en 1928,
non foi ata 1942 cando outros dous científicos, Florey e Chain, lograron a
produción industrial deste composto.
Fleming, Florey e Chain recibiron o Premio Nobel de
Medicina en 1945 polos seus traballos.
Yolanda Castaño foi galardoada co Premio Nacional de Poesía, correspondente ao ano 2023, pola súa obra Materia, a proposta do xurado reunido este mércores.
O xurado do premio, concedido polo Ministerio de Cultura e Deporte, destacou a súa obra “pola poderosa proposta poética na que cada estado da materia exprésase nun ton propio, con poemas dunha metafísica doente e orixinal, que apunta tanto á vangarda como á orixe cunha extraordinaria forza evocativa e sensorial”.
Percorre connosco o ceo nocturno. Repasaremos xuntos quen
foron os primeiros astrónomos e as súas crenzas. Explicarémosche todo o que tes
que saber sobre as constelacións, a lúa, as estrelas brillantes e os planetas
visibles. Tamén coñecerás os fenómenos celestes menos familiares como os
exoplanetas e o espazo profundo.
Ao longo desta viaxe interestelar, exploraremos algúns dos
mitos antigos que se esconden tras o noso ceo nocturno, así como os principios
científicos que explican o que vemos e o que non nas estrelas.
"Agora a
cousa cambiou bastante, pero eu recordo nos meus anos mozos, cando ía á escola,
que os libros de texto para os nenos eran unha cousa espantosa, gris, cheos de
letras e letras, e sempre pensei que os nenos aprenderían máis, non xa cos meus
cómics, senón con calquera dos da miña época.
Eu véxoo cos meus
netos: agora os libros dos críos teñen outra vez moitos debuxiños e tal, pero
seguen sendo textos para ensinar. E eu creo que lendo simplemente as
historietas, os nenos aprenderían moitísimo máis. Non tan só a ler ou a
escribir, senón o que é a historia dun país, o que foi ocorrendo".
Francisco
Ibañez, entrevista en Jot Down no ano 2017.
A Consellería de
Cultura, Educación, Formación Profesionale Universidades publica o lema e o cartel para as bibliotecas escolares
de Galicia de cara a este curso 2023/2024. O lema elixido, Unha Biblioteca Escolar en viñetas, quere poñer o foco en todas as posibilidades que a a banda
deseñada ofrece tanto no goce lector como na aprendizaxe curricular.
A imaxe que interpreta
este lema proposto para o curso 2023-2024 é obra de Jorge Campos ilutrador,
arquitecto e artista do cómic. Un convite a pasear polas viñetas das nosas
bibliotecas escolares e a xogar coas cubertas que van de man en man da
comunidade educativa.
Un curso para
poñer en valor un xénero que cada vez adquire máis protagonismo na colección
das bibliotecas escolares de Galicia. Para seguir concienciando que ler cómic
tamén é ler, que favorece a primeira alfabetización e autonomía lectora grazas
ao apoio visual. Que nos ofrece diferentes capas de lectura na que todos e
todas atopamos un espazo ao tempo que favorece a alfabetización visual e
artística e o desenvolvemeto da creatividade e a imaxinación.
Botade unha ollada ao noso catálogo de banda deseñada, cómic ou manga e atoparedes verdaderas xoias!
“Deplatform Game”
é un proxecto lúdico-educativo gratuíto dirixido ao alumnado pre-adolescente,
adolescente e as súas familias, cuxo obxectivo é desenvolver o pensamento
crítico, previr a violencia de xénero dixital e os comportamentos machistas e
sexistas nas Redes Sociais, e máis especificamente no ámbito dos videoxogos.
Trátase dunha iniciativa ideada e desenvolvida por PantallasAmigas integrada no
Proxecto SIC-SPAIN 3.0.
Son varios os
obxectivos didácticos vinculados ás competencias básicas que se pretenden
favorecer a través deste recurso educativo:
·Fomentar
unha perspectiva crítica fronte ás actitudes discriminatorias na contorna
dixital.
·Facilitar
no ámbito familiar, social e de lecer a identificación dos tipos de violencia
de xénero que se producen e fomentar a normalización do debate e a reflexión
sobre a igualdade de xénero.
·Desenvolver
unha perspectiva crítica ante a información e os contidos que se atopan na
contorna dixital, especialmente ante mensaxes que promoven a discriminación e
o odio e os contidos que poden resultar conflitivos.
·Xerar
estratexias de participación activa e positiva e de cidadanía dixital,
abordando habilidades para a vida e competencias dixitais.
·Ofrecer
ferramentas a familias, persoas titoras e contorna educativo, creando recursos
que poidan ser máis eficaces no proceso de relación e entendemento
interxeracional.
O Instituto
Nacional das Artes Escénicas e da Música (INAEM), a través do seu Centro de
Documentación de Música e Danza (CDMyD), presentou a súa nova publicación
electrónica Mapa do patrimonio musical en España.
O proxecto ten
como obxectivo ofrecer un directorio con preto de 360 institucións de todo o
territorio español que tutelan este importante aspecto da nosa cultura. Así, o
Mapa responde a diversas necesidades de información que se lles expoñen a
estudosos e cidadáns interesados no patrimonio musical: onde se atopa, cales
son os seus fondos e coleccións, como se accede a eles e que bibliografía
especializada xeraron a catalogación e o estudo destes.
A partir de dous
das bases de datos do CDMyD -Recursos da Música en España e Bibliografía
Musical Española-, elaborouse un directorio que axuda a localizar os fondos e
documentos que o usuario precise en cada momento.
O Mapa presenta a
localización de arquivos, bibliotecas, centros de documentación e investigación
e coleccións museísticas en todo o territorio español; a navegación realízase a
través da aplicación Google Maps. Unha liña de procura facilita o acceso a
contidos concretos, ofrecendo os resultados tanto no Mapa como nunha listaxe de
institucións. Desde calquera destes dous puntos de acceso pódense visualizar as
fichas, que conteñen datos de localización da institución, unha descrición dos
seus fondos, ligazóns ao catálogo ou inventario cando estes existen, no seu
caso o código internacional RISM, ademais dunha bibliografía específica sobre
eles.
Ata o curso pasado o dixital era a panacea educativa, pero agora a UNESCO sorprendeu cunha petición urxente a todas as escolas do mundo: «Prohiban os teléfonos móbiles!». Os efectos perniciosos nos nenos son abafadores. Xa abundan as iniciativas en todo o mundo para que os menores de 12 anos non poidan usar smartphones. Chega a contrarrevolución tecnolóxica?
IRLANDA. Prohibir
os móbiles en todos os lugares. A ministra de Educación, Norma Foley, visitou
Greystones, onde oito escolas levan a cabo unha política voluntaria de
prohibición dos móbiles para nenos, tanto na escola como na casa, ata os 12
anos. O Goberno estuda se esta iniciativa podería servir de modelo para unha
prohibición nacional.
EE.UU. En Silicon
Valley, os primeiros en restrinxir. A demanda das escolas de Seattle contra
TikTok, Youtube e outras plataformas expandiuse a 10 estados e 44 distritos
escolares; entre eles, San Mateo, sede de Meta, propietaria de Instagram e
Facebook, aínda que alí excluíuse a esta compañía da querela porque moitos
empregados teñen aos seus fillos escolarizados alí. Nas escolas de San Mateo,
xa se veta o uso do móbil nos colexios colocándoo nunha bolsa magnética que os
inutiliza
SUECIA. Os
colexios volven aos libros de texto. «A dixitalización foi un experimento sen o
máis mínimo espírito crítico», recoñece a ministra de Educación de Suecia,
Lotta Edholm. Da noite para a mañá, o país nórdico ha abandonado esa liña
educativa e reinvestiu os recursos que ían destinarse a dispositivos móbiles e
videoxogos educativos a libros de texto e máis profesores.
FRANCIA, ITALIA,
PAÍSES BAIXOS. Restricións a nivel estatal. Francia, Italia e Países Baixos
restrinxiron (a partir de 2024) os móbiles nas escolas a nivel estatal. Con
todo, só un de cada catro países no mundo prohíbeos, segundo a Unesco. O país
máis restritivo é Australia. Os dispositivos déixanse en casa, e ata os alumnos
con permiso para levalos por razóns médicas usan a bolsa de chumbo bloqueante
cando non os necesitan
ESPAÑA.
Institutos 'libres de móbiles', a discreción do centro. En España non hai
consenso: Madrid, Galicia e Castela-A Mancha teñen directrices. No resto de
Comunidades Autónomas, a decisión corresponde ao centro educativo. Os
profesores quéixanse das dificultades para poñer a limitación en práctica, pero
en Cataluña varios institutos xa son 'libres de móbiles'. O IES Arnau Cadell,
en Sant Cugat do Vallès, con 700 alumnos, leva tres anos aplicando a medida, e
aseguran que «todo son vantaxes», aínda que admiten que implementar a 'dieta'
de móbiles foi duro no primeiro ano.
Contemporáneo de Cervantes, Lope, Góngora, Velázquez…,
Francisco de Quevedo naceu o 14 de setembro de 1580 en Madrid. A súa familia,
de ascendencia fidalga norteña, pertencía á burocracia de palacio, polo que o
autor estivo desde neno familiarizado coas grandezas e miserias da corte.
Desenvolveu unha forte ambición política, que se reflectiu, á parte de en a súa
militancia activa, nos froitos do seu outra gran vocación, a literaria. A súa
pluma foi o seu mellor arma, desmesurada e hiperbólica, fíxoa brillar e
converteuse con ela en “un portentoso xenio verbal, que levou a lingua
literaria española a cimas de agudeza insospeitadas, nunha labra insaciable co
idioma que lle fixo arrincar sentidos inéditos e achados lingüísticos non
superados”.
Para coñecer a súa vida e obra, visitade a Biblioteca Virtual Cervantes. Pero hoxe vos traemos varias curiosidades da súa vida:
1. Infancia lectora
.Na súa infancia buscou refuxio nos libros e a literatura, pois naceu con
certas condicións que lle dificultaban adaptarse á vida cotiá desa época, polo
que os nenos e a xente en xeral burlábanse del, xa que dispoñía mal formacións
nos seus pés que lle impedían camiñar ben, así como Miopía, que o obrigaba a
usar lentes.
2. Libros viaxeiros.
Cunha paixón para a lectura dicíase que cando el tomaba longas viaxes ou ben,
viaxaba para calquera parte, tomaba un pequeno grupo de 100 libros consigo,
pois era un lector moi disciplinado, non podía vivir sen a lectura. Incluso
inventando certos dispositivos que lle permitían facilitar a lectura mentres
leste comía ou ben estaba recostado na súa cama.
3. Biblioteca de
ilusión. Dise que cando este faleceu, deixou unha colección de máis de 5000
obras na súa biblioteca persoal.
4. Pequena liorta.
Tiña certas disputas ocasionais con Luís de Góngora, pois este sempre se
burlaba por medio dos seus escritos del e viceversa
5. Espadachín
destacado. Como para a época todos
dispoñían de espada, Francisco non era a excepción, pois se dicía que esta era
unha extensión do seu corpo, cousa que o fixo involucrarse en máis dunha
pelexa, incluíndo aquelas en as que defendía a honra dunha dama.
6. RAE. As lentes
de Francisco De Quevedo tiveron tanta participación onde queira que pasaba que
mesmo a Real Academia Española, tomou o termino Quevedos, como aqueles
anteollos que se suxeitaban do nariz, sendo de forma circular.
7. Paradoiro
descoñecido. Hai datos inexactos en canto ao paradoiro de Quevedo nestes
momentos, pois, grazas a un saqueador de tumbas que quería facerse coas súas
espuelas de ouro sólido, tiveron que mover a súa tumba cara a outro lugar, que
hoxe en día non se sabe con exactitude cal é.
Hai que facer mención honorifica tamén aos seus vicios pois,
as súas paixóns máis resaltantes sen dúbida foron: o tabaco, a caza e beber,
ademais de asistir moi a miúdo a prostíbulos.
O feito é que Francisco de Quevedo foi un xenio para a súa
época e un notable escritor, quen estude literatura ou queira entender as vidas
pasadas dos nosos piares ilustradores sabe que debe de pasar polos escritos de
Quevedo para ter unha leve noción de quen se trata e que o fai un escritor
sobresainte.
O programa de Educación en Dereitos de UNICEF Comité Español fundaméntase en nove principios ao redor de catro ámbitos crave interdependientes nos que debe incidirse nos centros educativos: o coñecemento dos dereitos de infancia e a cidadanía global, a protección da infancia, a participación infantil e o clima escolar.
Este caderno profunda no último dos ámbitos recollendo orientacións sobre como xerar un
clima escolar que favoreza a incorporación dos valores recoñecidos na Convención dos
Dereitos do Neno (CDN) na organización escolar dos centros de educación infantil, primaria e secundaria.
A Convención é unha ferramenta para favorecer o bo clima escolar en catro niveles diferentes (Balsells, Coiduras, Alsinet e Urrea, 2012):
1. O benestar dos nenos e nenas.
2. A aula, como espazo común de convivencia onde se comparte a maior parte do tempo co grupo e
establécense os vínculos entre iguais.
3. O centro escolar, como representación social e comunitaria.
4. A contorna, no que se crean espazos de pertinencia e participación
A exposición do CSIC 'A Ciencia segundo Forges' rende homenaxe ao humorista gráfico. Falecido en febreiro 2018, Antonio Fraguas dedicou moitas das súas viñetas en “O País” para reclamar maiores recursos para a ciencia e a comunidade investigadora. A mostra, producida con motivo do 80 aniversario, reflicte a particular interpretación de Forges sobre cuestións universais como a orixe da vida, detense en descubrimentos e teorías como o Principio de Arquímedes ou a teoría dos buracos negros, e inclúe viñetas dedicadas a grandes científicos.
... de 1569 morreu en Bruxelas PieterBrueghel "o Vello", coñecido polas súas escenas de xénero poboadas por campesiños, a miúdo cun gran elemento paisaxístico. Usando a comicidade, creou algunhas das máis antigas imaxes de protesta social na Historia da arte.
O Premio Nacional
de Literatura Dramática 2023 foille outorgado onte a dramaturga Paula Carballeira pola súa obra As alumnas, na o xurado suliñou que “a través dunha
investigación rigorosa, propón ao público un texto que homenaxea a todos os
mestres e ao modelo de escola laica, libre e dunha pedagoxía avanzada”.
Paula Carballeira
é unha autora polifacética que leva publicados numerosos libros que abranguen
todos os xéneros: en teatro, narrativa e poesía e álbum ilustrado. Ademais a
súa obra está dirixida a todos os tramos de idade, dende prelectores ata a
idade adulta.
Máis que nada é
unha muller de teatro como escritora, narradora, directora e actriz de teatro e
televisión.
